Saksıda Çeri Domates: Cocopeat-Perlit Karışımıyla Yüksek Verim

Saksıda çeri domates için 20–30 litrelik drenajlı saksı, %70 cocopeat + %30 perlit karışımı, günde 6–8 saat güneş, pH 5,8–6,5, ilk ay hafif azotlu, çiçek döneminde potasyum ağırlıklı besleme ve düzenli sulama yeterlidir. Gövdeyi tek gövde eğit, yan sürgünleri haftalık al, fideleri 25–30 cm derinliğe kadar göm; sezon boyunca bitki başına 3–5 kg verim mümkündür.

Evde saksıda çeri domates yetiştirmenin en pratik yollarından biri cocopeat-perlit karışımıdır. Cocopeat suyu dengeler, perlit kökleri havalandırır. İkisini doğru oranda birleştirdiğinde kökler hem oksijen hem nem bulur; çiçeklenme ve meyve tutumu daha düzenli olur. Aşağıda alışveriş listesinden haftalık besleme planına, budama ve hastalık önlemlerine kadar adım adım rehber bulacaksınız.

Doğru saksı, karışım ve ilk hazırlık

  • Saksı hacmi: 20–30 L idealdir. Balkon rüzgâr alıyorsa geniş tabanlı tercih edin. Altta en az 6–8 drenaj deliği ve tabanda 1–2 cm çakıl faydalı olur.
  • Karışım oranı: %70 cocopeat + %30 perlit. Cocopeat’i tuzdan arındırmak için 2–3 kez ılık suyla yıkayın. Başlangıç pH’ını 5,8–6,5’a çekmek faydalıdır.
  • Neden bu oran? Cocopeat su ve besini tutarken perlit hava cepleri oluşturur. Böylece kök çürümesi riski azalır, ince köklenme artar.
  • Türkiye’de temin: Cocopeat blok ve perlit bahçe marketlerde ve online pazarlarda bulunabilir. Fiyatlar 5 kg cocopeat blok için 250–600 TL, 10 L perlit için 120–300 TL arasında değişir.

Başlangıç karışımına ince ayar:

  • Fideler küçükse: %75 cocopeat, %25 perlit.
  • Sıcak ve rüzgârlı balkon: %65 cocopeat, %35 perlit.
  • Ek olarak 1–2 avuç solucan gübresi faydalıdır.

Fide dikimi: derinlik, aralık ve destek

  • Fideleri 25–30 cm derinliğe kadar, alt yaprak toprağa değmeyecek şekilde gömün.
  • Dikimle birlikte 120–150 cm’lik bambu çubuk veya jüt ip yerleştirin.

Güneş, sulama ve pH–EC ayarı

  • Güneş: En az 6–8 saat direkt güneş gerekir. Kuzeye bakan balkonlarda verim düşer.
  • Sulama: Yüzey çabuk kurur, parmağınızla kontrol edin. İlk haftalarda 2–3 günde bir, yaz ortasında her gün sulama gerekebilir. Tabakta su biriktirmeyin.
  • pH–EC: pH 5,8–6,5 hedeflenmeli. Besinli sularda EC 1,2–2,0 mS/cm aralığında tutulur.

Haftalık besleme planı (özet)

  • 1–2. hafta (köklenme): Azot düşük, fosfor destekli. Haftada 1, yarım doz.
  • 3–4. hafta (vejetatif büyüme): Azot orta, Ca–Mg eklenir. Haftada 1, %75 doz.
  • 5–6. hafta (çiçeklenme): Potasyum yüksek, fosfor orta. Haftada 1, tam doza yakın.
  • 7. hafta ve sonrası (meyve-hasat): Potasyum yüksek, azot düşük. Haftada 1, %75 doz. Arada sade su vererek tuz yıkaması yapılır.

Püf: Çiçek var ama meyve yoksa akşamları çiçek salkımını hafif titreştirin.

Budama, uç alma ve tek gövde eğitimi

  • Tek gövde eğitimi uygulayın, 30–40 cm’de bir jüt ile bağlayın.
  • Yaprak koltuklarındaki sürgünleri haftada 1 alın.
  • Sezon sonunda tepeyi alın ki mevcut meyveler olgunlaşsın.
  • Toprağa değen yaprakları çıkarın, mantar riski azalır.

Yaygın sorunlar ve çözümler

  • Çiçek burnu çürümesi: Düzensiz sulama ve düşük kalsiyum. Sulamayı sabitleyin, Ca-Mg verin.
  • Sarı yaprak: Demir eksikliği veya yüksek pH. pH’ı 6 civarına çekin, şelatlı demir kullanın.
  • Yaprak kıvrılması: Sıcak stres veya fazla azot. Gölgeleme tülü ve doz ayarı yapın.
  • Kabuk çatlaması: Ani sulama. Düzenli ve küçük miktarlarda su verin.
  • Zararlılar: Beyaz sinek, kırmızı örümcek. Sarı yapışkan tuzak, sabunlu su veya neem yağı kullanın.

Hangi durumda işe yaramaz?

  • Günlük 2–3 saatten az güneş alan balkonlarda verim düşer.
  • 7–10 L altı saksılarda kök alanı sınırlı kalır.

Kimler uygulamamalı?

  • Evcil hayvanları toprağı karıştıranlar.
  • Alerjisi olanlar (perlit tozundan kaçının, maske takın).
  • Çok yoğun programı olanlar (otomatik sulama seti düşünmeli).

Hasat ve saklama

  • Çeri domatesler tam renk alıp diri iken toplanır.
  • Erken sabah hasadı daha aromatiktir.
  • Buzdolabında 7–10 gün, oda sıcaklığında 2–3 gün dayanır.

Sık Sorulan Sorular

Kaç litrelik saksı gerekir?
20–30 L idealdir. 10–15 L de kullanılabilir ama verim düşer.

Günde kaç saat güneş şart?
En az 6 saat direkt güneş. 8 saat ve üzeri tat için daha iyidir.

Cocopeat yerine torf kullanabilir miyim?
Kullanabilirsiniz. Yine %30 perlit ekleyin, sulama aralığını gözle ayarlayın.

İlginizi Çekebilir